Ban quản lý rừng phòng hộ thị xã Hương Thủy là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN & PTNT) tỉnh Thừa Thiên Huế, có nhiệm vụ tham mưu cho Sở NN & PTNT, Thị ủy, HĐND, UBND thị xã Hương Thủy, quản lý bảo vệ và phát triển rừng với diện tích 20.293,9ha, bao gồm 28 tiểu khu nằm trên các xã, phường là Dương Hoà, Phú Sơn, Thủy Phù, Thủy Châu, Phú Bài (thị xã Hương Thủy) và xã Bình Thành (thị xã Hương Trà). Trong đó, 13.106,9 ha rừng tự nhiên, 3.360,5ha rừng trồng, đất chưa sử dụng 3.707,84ha và 118,65ha đất khác.
Trong những năm qua, đơn vị đã chú trọng tăng cường công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, với mục tiêu phấn đấu duy trì độ che phủ, đảm bảo vừa ổn định phát triển kinh tế - xã hội từ tài nguyên rừng, vừa ổn định môi trường sinh thái, ổn định cơ cấu 3 loại rừng đã được quy hoạch, sẵn sàng ừng phó với biến đổi khí hậu.
Mặc dù đã cố gắng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực thực thi nhiệm vụ của lực lượng bảo vệ rừng... nhưng thời gian vừa qua vẫn còn xảy ra một số vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Trước thực trạng đó, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan chức năng, phát hiện, ngăn chặn và lập biên bản xử lý nhiều vụ vi phạm. Trong 3 năm, đơn vị đã tổ chức hơn 50 đợt đi kiểm tra, truy quét với hơn 769 công, huỷ nhiều m2 láng trại, tổng khối lượng bắt giữ và tiêu huỷ là gần 37,5m3 gỗ các loại, trong đó gỗ rừng tự nhiên gần 31,2m3, gỗ rừng trồng 6,2m3; huỷ 2 máy phát điện Dongfeng tại rừng; bắt 2 máy cưa, 2 máy cole chạy ghe, 2 ghe và 1 xe tải chuyển giao cơ quan chức năng xử lý theo quy định của pháp luật.
Đơn vị cũng đã tăng cường các biện pháp kiểm tra, kết hợp với việc rà soát đất lâm nghiệp bị lấn chiếm trái phép để xác định đối tượng lấn chiếm đất rừng, tuyên truyền bằng nhiều hình thức như thông qua họp thôn, đài truyền thanh của các xã, phường và đài thị xã... nhờ vậy mà nhiều đối tượng đã kê khai diện tích lấn chiếm từ những năm trước đây. Tổng diện tích bị lấn chiếm theo Quyết định số 70/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế về "phê duyệt Kết quả rà soát quy mô quản lý rừng và đất lâm nghiệp giai đoạn 2011-2020" là 134,07ha, trong đó diện tích đã thu hồi 11,72ha; diện tích đang xử lý 80,64ha; diện tích chưa xử lý 41,7ha. Số diện tích đang và xử lý đơn vị đã tiến hành thông báo đến các hộ dân thông qua họp thôn, tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh để các hộ tự giác kê khai. Đối với những hộ không kê khai, đơn vị sẽ quản lý chặt chẽ thông qua việc các đối tượng lấn chiếm đất rừng, đến chu kỳ khai thác yêu cầu cam kết trả lại đất cho đơn vị mới được phép khai thác. Trong tổng diện tích lấn chiếm nêu trên có diện tích bị lấn chiếm có tính chất tổ chức tập thể. Cụ thể vào ngày 28/9/2016 đến ngày 19/11/2016, người dân hai thôn Bình Dương và Hòa Thành thuộc xã Bình Thành đã vào tiểu khu 166, 167 để chiếm đất trồng rừng với diện tích lên đến 39,3 ha. Ngay từ ngày đầu phát hiện, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan chức năng tuyên truyền, vận động và ngăn chặn, nhưng người dân vẫn cố tình vào lấn chiếm đất trồng rừng trái phép có tổ chức. Diễn biến vụ việc được đơn vị báo cáo cụ thể đến các cơ quan chức năng trên địa bàn thị xã và tỉnh. Các cơ quan chức năng đang xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật.
Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác QLBVR phòng hộ ở Hương Thủy cũng gặp những thách thức nhất định. Địa bàn quản lý, hoạt động rộng với 20.293,ha nằm trên địa bàn của 5 xã, phường của thị xã Hương Thủy, địa hình phức tạp, hệ thống sông, suối, hồ chằng chịt, giao thông đi lại khó khăn, xa trung tâm... nên ảnh hưởng đến công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm.
Theo ông Nguyễn Hữu Cự, Giám đốc BQLRPH thị xã Hương Thủy, do hiện nay nhu cầu trồng rừng kinh tế phát triển mạnh, một số người dân trên địa bàn thị xã lại thiếu đất canh tác, sản xuất dẫn đến rừng phòng hộ đầu nguồn ngày càng có nguy cơ xâm hại cao. Chẳng hạn như lấn chiếm đất rừng trái phép để trồng rừng kinh tế, khai thác gỗ, lâm sản ngoài gỗ, săn bắt động vật trái phép... Trong khi, lực lượng QLBVR của đơn vị còn mỏng (chỉ có 30 người) nên chưa đáp ứng nhiệm vụ được giao.
Trước sự thiếu hụt về nhân lực và yêu cầu mới, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách (BVRCT) thị xã Hương Thủy được thành lập theo Quyết định số 44/2016/QĐ-TTg, ngày 19/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ về lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách của chủ rừng. Lực lượng gồm 30 người, chia thành 5 đội gồm: Đội khe 57, Đội Khe Rệ, Đội Khe Hụp, Đội khe Dâu - Đầy và Đội lưu động. Những đội này do BQL rừng phòng hộ thị xã Hương Thủy quản lý, được đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ về quản lý bảo vệ, phát triển rừng; hỗ trợ công tác tuần tra, kiểm tra PCCCR. Lực lượng BVRCT được trang bị đồng phục và các phương tiện bảo hộ lao động, các trang thiết bị thông tin liên lạc, phương tiện PCCCR và các thiết bị phục vụ trực tiếp công tác QLBVR. Khi phát hiện hành vi vi phạm về quản lý bảo vệ rừng trong phạm vi diện tích được giao, lực lượng này có trách nhiệm lập biên bản kiểm tra ban đầu, bảo vệ hiện trường, tang vật vi phạm và kịp thời báo cáo với cán bộ, cơ quan có thẩm quyền lập biên bản xử lý theo quy định; trong trường hợp cần thiết được sử dụng công cụ hỗ trợ.
Hy vọng với sự ra đời của lực lượng BVRCT sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn Hương Thủy, kịp thời phát hiện, ngăn chặn nguy cơ xâm hại rừng.