GIỚI THIỆU TỔNG QUAN THỊ XÃ HƯƠNG THỦY
I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH
- Năm 1989, tỉnh Thừa Thiên - Huế được tái lập, tách từ tỉnh Bình Trị Thiên. Tỉnh Thừa Thiên-Huế lúc đó có thành phố Huế và các huyện Hương Phú, Hương Điền, Phú Lộc và A Lưới. Hương Thủy là một phần huyện Hương Phú.
- Tháng 9 năm 1990, Hội đồng Bộ trưởng quyết định chia huyện Hương Phú thành hai huyện Hương Thủy và Phú Vang. Hương Thủy có 11 xã và 01 thị trấn, bao gồm thị trấn Phú Bài và các xã Thủy Lương, Thủy Châu, Thủy Phương, Thủy Dương, Thủy Bằng, Thủy Phù, Thủy Tân, Thủy Thanh, Thủy Vân, Dương Hòa, Phú Sơn.
- Năm 2010, thị trấn Phú Bài thuộc huyện Hương Thủy được công nhận là đô thị loại IV. Ngày 09/02/2010, Chính phủ ban hành Nghị quyết 08/NQ-CP thành lập thị xã Hương Thủy thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế trên cơ sở toàn bộ huyện Hương Thủy, đồng thời thành lập các phường thuộc thị xã Hương Thủy.
II. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ, ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN
1. Vị trí địa lý:
Hương Thủy nằm về phía Đông Nam, sát thành phố Huế; có tổng diện tích tự nhiên 456,02 km2. Phía Đông giáp Huyện Phú Lộc; phía tây giáp Thành phố Huế, Thị xã Hương Trà và huyện A Lưới; phía nam giáp huyện Nam Đông; phía Bắc giáp huyện Phú Vang. Có tọa độ 16o29' vĩ bắc, 107o41 kinh đông.
2. Khí hậu, thời tiết
Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa cho nên thời tiết diễn ra theo chu kỳ 4 mùa, mùa xuân mát mẽ, ấm áp; mùa hè nóng bức; mùa thu dịu và mùa đông gió rét. Nhiệt độ trung bình cả năm 25°C, nhiệt độ tháng thấp nhất trung bình, tức tháng 1 là 19,9oC; tháng cao nhất trung bình, tức tháng 7 là 31oC (cao nhất tuyệt đối 40oC). Ở địa phương, hình thành hai thời kỳ khô và ẩm khác nhau. Thời kỳ ẩm từ tháng 9 năm trước đến tháng 4 năm sau; thời kỳ khô từ tháng 5 đến tháng 9. Có hai mùa gió chính: gió mùa đông và gió mùa hè, thêm vào đó còn có gió đông và đông nam.
3. Đặc điểm địa hình:
Hương Thủy nằm tiếp cận phía nam Thành phố Huế, kéo dài về phía đông nam đến Phú Lộc và tây nam đến Nam Đông, đồng thời, trải rộng ra hai phía đông tây đến tận địa giới Phú Vang, Hương Trà, A Lưới; hầu hết phần lãnh thổ phía tây đường quốc lộ 1A là đồi núi. Đồi núi là quang cảnh nổi bật trong địa hình và thiên nhiên Hương Thủy, chiếm đến 76,33% diện tích. Đồng bằng hẹp, chạy thành một dải phía đông và đông bắc dọc Lợi Nông và Đại Giang.
4. Hệ thống sông ngòi:
Trên địa phận Hương Thủy, sông Hương chảy qua các xã ở trung lưu như Phú Sơn, Dương Hòa, Thủy Bằng (nhánh Tả Trạch), các phường, xã ở hạ lưu như Thủy Dương, Thủy Phương, Thủy Châu (nhánh Lợi Nông)... Sông Hương vùng đầu nguồn và trung lưu chảy qua vùng địa hình dốc đá cứng, tạo nên nhiều ghềnh thác (Tả Trạch có 55 thác, Hữu Trạch có 14 thác).
Trên lãnh thổ Hương Thủy có các sông sau:
- Sông Lợi Nông
- Sông Như Ý
- Sông Đại Giang
- Sông Phù Bài
- Sông Vực
Ngoài các các sông tự nhiên, thị xã Hương Thủy còn gặp các hồ nhân tạo như: Hồ Châu Sơn và Hồ Phù Bài
III. TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN
Tài nguyên khoáng sản Hương Thủy cho đến nay chưa được điều tra, thăm dò đầy đủ, nhất là ở vùng đồi núi. Hầu hết các loại đã biết đều nằm ở đồng bằng và vùng ven rìa phía tây. Căn cứ vào tài liệu thu thập được qua các đợt tìm kiếm, thăm dò, có thể chia làm ba nhóm
- Nhóm khoáng sản kim loại: Vàng sa khoáng, sắt
- Nhóm khoáng sản phi kim loại có sét (điểm sét hồ Châu Sơn, điểm sét Phú Bài)
- Nhóm khoáng sản nước ngầm
IV. CÁC DI TÍCH LỊCH SỬ:
1. Phủ thờ Tôn Thất Thuyết
2. Cầu ngói Thanh Toàn
3. Đình làng Vân Thê
4. Đình làng Dạ Lê
5. Đình làng Thủy Dương
6. Đình làng Hòa Phong
7. Đình làng Dạ Lê Thượng
8. Địa điểm Chợ kháng chiến
9. Điểm chiến thắng Võ Xá
10. Đình làng Phú Bài
11. Đình làng Thanh Thủy Chánh
V. CÁC ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH (theo niên giám thống kê năm 2014)
Thị xã Hương Thủy hiện có 12 đơn vị hành chính trực thuộc gồm: 05 phường (Phú Bài, Thủy Dương, Thủy Phương, Thủy Châu, Thủy Lương), 07 xã (Thủy Vân, Thủy Thanh, Thủy Bằng, Thủy Tân, Thủy Phù, Phú sơn, Dương Hòa)
a. Phường Phú Bài
- Tổng diện tích: 15,90 km2
- Dân số: 14.908 người
- Mật độ dân số: 938 người/km2
- Tổng số tổ dân phố: 19
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp với phường Thủy Lương, xã Thủy Phù
+ Phía Tây giáp với phường Thủy Châu
+ Phía Nam giáp với xã Phú Sơn và Thủy Phù
+ Phía Bắc giáp với phường Thủy Châu và Thủy Lương
b. Xã Thủy Vân
- Tổng diện tích: 4,93 km2
- Dân số: 6.790 người
- Mật độ dân số: 1.377 người/km2
- Tổng số thôn: 4
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp với xã Thủy Thanh
+ Phía Tây và Nam giáp với Thành phố Huế
+ Phía Bắc giáp với huyện Phú Vang
c. Xã Thủy Thanh
- Tổng diện tích: 8,52 km2
- Dân số: 8.766 người
- Mật độ dân số: 1.029 người/km2
- Tổng số thôn: 5
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp huyện Phú Vang
+ Phía Tây giáp xã Thủy Vân và Thành phố Huế
+ Phía Nam giáp phường Thủy Dương và Thủy Phương
+ Phía Bắc giáp huyện Phú Vang
d. Phường Thủy Dương
- Tổng diện tích: 12,50 km2
- Dân số: 12.125 người
- Mật độ dân số: 970 người/km2
- Tổng số tổ dân phố: 20
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp phường Thủy Phương
+ Phía Tây giáp Thành phố Huế
+ Phía Nam giáp xã Thủy Bằng
+ Phía Bắc giáp xã Thủy Thanh
e. Phường Thủy Phương
- Tổng diện tích: 28,25 km2
- Dân số: 14.257 người
- Mật độ dân số: 505 người/km2
- Tổng số tổ dân phố: 16
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp phường Thủy Châu
+ Phía Tây giáp phường Thủy Dương và xã Thủy Bằng
+ Phía Nam giáp xã Phú Sơn
+ Phía Bắc giáp phường Thủy Dương và xã Thủy Thanh
g. Phường Thủy Châu
- Tổng diện tích: 17,95 km2
- Dân số: 10.793 người
- Mật độ dân số: 601 người/km2
- Tổng số tổ dân phố: 17
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp phường Phú Bài và Thủy Lương
+ Phía Tây giáp phường Thủy Phương
+ Phía Nam giáp xã Phú Sơn
+ Phía Bắc giáp huyện Phú Vang
h. Phường Thủy Lương
- Tổng diện tích: 8,60 km2
- Dân số: 7.662 người
- Mật độ dân số: 891 người/km2
- Tổng số tổ dân phố: 12
- Vị trí địa lý:
+ Phía Tây giáp xã Thủy Châu
+ Phía Nam giáp phường Phú Bài
+ Phía Bắc giáp huyện Phú Vang
i. Xã Thủy Bằng
- Tổng diện tích: 22,99 km2
- Dân số: 7.882 người
- Mật độ dân số: 343 người/km2
- Tổng số thôn: 13
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp phường Thủy Phương
+ Phía Tây giáp sông Hương và Tả Trạch sông Hương
+ Phía Nam giáp xã Phú Sơn
+ Phía Bắc giáp phường Thủy Dương và Thành phố Huế
k. Xã Thủy Tân
- Tổng diện tích: 7,55 km2
- Dân số: 4.759 người
- Mật độ dân số: 630 người/km2
- Tổng số thôn:
- Vị trí địa lý: 5
+ Phía Đông giáp huyện Phú Vang
+ Phía Tây giáp phường Thủy Lương
+ Phía Nam giáp xã Thủy Phù và phường Phú Bài
+ Phía Bắc giáp huyện Phú Vang
l. Xã Thủy Phù
- Tổng diện tích: 34,27 km2
- Dân số: 12.275 người
- Mật độ dân số: 358 người/km2
- Tổng số thôn: 12
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp huyện Phú Lộc
+ Phía Tây giáp phường Phú Bài
+ Phía Nam giáp xã Phú Sơn
+ Phía Bắc giáp xã Thủy Tân
m. Xã Phú Sơn
- Tổng diện tích: 32,95 km2
- Dân số: 1.589 người
- Mật độ dân số: 48 người/km2
- Tổng số thôn: 4
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp xã Thủy Phù và huyện Phú Lộc
+ Phía Tây giáp xã Thủy Bằng
+ Phía Nam giáp xã Dương Hòa
+ Phía Bắc giáp phường Thủy Phương, Thủy Châu và Phú Bài
n. Xã Dương Hòa
- Tổng diện tích: 261,61 km2
- Dân số: 1.788 người
- Mật độ dân số: 7 người/km2
- Tổng số thôn: 5
- Vị trí địa lý:
+ Phía Đông giáp huyện Phú Lộc
+ Phía Tây giáp huyện A Lưới và Hương Trà
+ Phía Nam giáp huyện Nam Đông
+ Phía Bắc giáp xã Phú Sơn
VI. TÔN GIÁO
Trên địa bàn Thị xã Hương Thủy có 2 tôn giáo chính đó là:
- Phật giáo
- Thiên Chúa giáo
Các tôn giáo khác: Đạo Tin Lành, Đạo giáo