Hương Thủy chuẩn bị khởi nghĩa giành chính quyền trong cách mạng tháng 8-1945
Ngày cập nhật 01/04/2015

Tình hình đầu năm 1945 có nhiều thuận lợi cho tình thế cách mạng, Mặt trận Việt Minh huyện Hương Thủy đã có những chuẩn bị chu đáo. Đến đầu tháng 8 - 1945, không khí chuẩn bị khởi nghĩa càng khẩn trương hơn, các địa phương quyên góp thóc gạo, tiền của vào ngân quỹ Việt Minh để cung cấp cho các đơn vị tự vệ huấn luyện, rèn vũ khí, mua vải may cờ đỏ sao vàng... Trước khí thế cách mạng của quần chúng, bọn lý trưởng, cường hào, quan lại không dám hống hách và chèn ép dân như trước. Hầu hết lý trưởng đều được Việt Minh đưa thư kêu gọi hoặc cảnh cáo, một số thì hoang mang dao động, tan rã, một số hăng hái tham gia Việt Minh. Tri huyện Hương Thủy Võ Văn Thọ (Võ Thọ) sau khi được Việt Minh giác ngộ đã tham gia Việt Minh với tinh thần tự nguyện, đã trở thành lực lượng nội ứng của ta. Sĩ quan, binh lính Việt Nam trong quân đội Nhật cũng được Việt Minh đến vận động bỏ ngũ. Anh Phùng Đông ở làng Thanh Thủy Thượng, giám đốc bảo an binh, hứa sẽ giao đồn trại, vũ khí cho Việt Minh khi khởi nghĩa nổ ra.

Ngày 10 - 8 - 1945 Ban thường vụ Tỉnh ủy họp thảo luận về vấn đề khởi nghĩa ở Thừa Thiên Huế. Sau khi đánh giá tình hình, phân tích, so sánh lực lượng giữa ta và địch, thấy rõ khí thế sôi nổi của quần chúng nhân dân, Hội nghị đã quyết định: "Phải chớp thời cơ khởi nghĩa ngay khi Nhật đầu hàng, phải kịp thời phát động toàn dân vùng lên giành lấy chính quyền trong toàn tỉnh, không ngồi đợi lệnh của trung ương. Các huyện, xã, phường giành chính quyền trước rồi tiến lên khởi nghĩa ở Huế lật đổ chính quyền thực dân phong kiến."

Trưa ngày 14 - 8 - 1945, Tỉnh ủy nhận được tin Nhật đã đầu hàng đồng minh không điều kiện, quân đồng minh sắp kéo vào Đông Dương để tước vũ khí quân đội Nhật. Lúc này, ở Hương Thủy, quân Nhật ở Phú Bài và Động Phèn hết sức hoang mang giao động. Thời cơ đã đến, lệnh khởi nghĩa của Trung ương đã phát đi. Ngày 15 - 8 - 1945, Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế họp mở rộng ở nhà số 46 đường Phú Bình – Huế, có đồng chí Tố Hữu - phái viên của Xứ ủy, về dự, đã quyết định kế hoạch khởi nghĩa. Sau hội nghị này, các huyện, thị đã kịp thời phát động cao trào khởi nghĩa giành chính quyền. ở Hương Thủy, Ủy ban Dân tộc giải phóng huyện chuyển thành Ủy ban Khởi nghĩa do đồng chí Lê Minh làm chủ tịch.

Ngày 19 - 8 - 1945, ủy ban khởi nghĩa Huyện họp ở Động Sầm (Thanh Thủy Thượng), đã quyết định:

- Ngày 20 và 21 - 8 - 1945, phát động khởi nghĩa lập chính quyền cách mạng ở các xã. Ngày 22-8 tập trung lực lượng toàn huyện giành chính quyền ở Huyện, thành lập ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện.

- Lấy Thanh Thủy Thượng làm điểm đột phá, sau đó biểu tình tuần hành đến giành chính quyền ở các xã của hai tổng Dã Lê và An Cựu. Xã Thần Phù (huyện lỵ Hương Thủy ) là điểm đột phá của tổng Lương Văn. Xã Bằng Lãng điểm mở đầu của tổng Cư Chánh.

- Việt Minh các xã làm nhiệm vụ của Ủy ban khởi nghĩa.

- Để tập trung đông đảo quần chúng tham gia khởi nghĩa, một mặt Ủy ban Khởi nghĩa các xã nắm chắc lực lượng Tự vệ cứu quốc, Thanh niên cứu quốc... Mặc khác, anh Võ Thọ dùng danh nghĩa Tri Huyện gửi “trát” về cho các lý trưởng, tập trung dân các xã ở đình làng trong 2 ngày 20 và 21 - 8, đồng thời lý hương phải đem theo con triện (con dấu) và sổ bộ đến đình làng để nộp cho “quan trên”. Như vậy, công việc chuẩn bị khởi nghĩa tiến hành thuận lợi và hiệu quả cao. Tình thế cách mạng chín muồi và đang đứng ở thế thuận lợi nhất. Thời cơ đã đến, sự lãnh đạo của Đảng thông qua mặt trận Việt Minh, nhân dân Hương Thủy hợp thành một lực lượng đoàn kết thống nhất, sẵn sàng đứng lên giành chính quyền khi có lệnh.

Xem tin theo ngày  

® Chịu trách nhiệm nội dung UBND thị xã Hương Thủy
Điện thoại, fax: 0543.861928 - Email: huongthuy@thuathienhue.gov.vn